Wesz makowa

Cechy charakterystyczne szkodnika

Wesz makowa (serbska: crna repina vaš) - Aphis fabae (Aphididae, Sternorrhyncha) jest niewielkim owadem, bezskrzydła samica mierzy 2 - 2,5 mm. Ciało ma barwę od czarno-zielonej do niebiesko-czarnej. Samica uskrzydlona ma bardziej smukły kształt ciała niż samica bezskrzydła. Głowa, czułki i tułów są czarne, odwłok jest ciemnozielony.

Mszyca makowa jest mszycą dicykliczną, fakultatywnie migrującą.Ma pełny cykl rozwojowy i w jego trakcie zmienia dwa rodzaje roślin żywicielskich.Zimuje w stadium jaja na żywicielu pierwotnym, którym jest lepiężnik europejski i kalina pospolita.Wiosną, na przełomie marca i kwietnia, wylęgają się nimfy, z których wyłaniają się samice założycielskie.Na żywicielu pierwotnym rozwijają się dwa pokolenia uskrzydlonych samic.W połowie kwietnia zaczynają one przelatywać na żywiciela wtórnego, którym jest głównie burak cukrowy, ale także fasola, mak i niektóre chwasty.Masowy przelot następuje w połowie maja.
latające samice gromadzą się na spodniej stronie liści na obrzeżach upraw. Samice rodzą żywe larwy, tworząc kolonie, które stanowią ogniska chorobowe. Z nich mszyce rozprzestrzeniają się dalej w uprawach.

Mszyca makowa rozmnaża się najintensywniej w maju i czerwcu. Na roślinach uprawnych wytwarza sześć do siedmiu pokoleń, na chwastach kolejne cztery do pięciu pokoleń. Jesienią uskrzydlone samice przelatują na żywiciela głównego (zimowego). Tu rodzą nimfy, które dojrzewają do bezskrzydłych jajorodnych samic. Po zapłodnieniu samice składają jaja, które zimują.Autor zdjęcia (S. Rae, www.flickr.com)

Opcje ochrony

Do ważnych zabiegów agrotechnicznych należy izolacja przestrzenna maku od buraka cukrowego, wczesny siew, utrzymywanie pełnego drzewostanu i utrzymywanie go w stanie wolnym od chwastów. Mszyca skrzydlata preferuje młode drzewostany podczas przemieszczania się, dlatego drzewostany z późnych terminów siewu są bardziej narażone na atak.

Zwalczanie chemiczne przeprowadza się, gdy ponad 5 % roślin w drzewostanie jest zaatakowanych przez mszyce. Ocenia się 20 roślin w pięciu miejscach w różnych częściach drzewostanu. Roślinę, na której znajduje się nawet jedna żywa mszyca, uznaje się za zaatakowaną. Zabiegi czasami trzeba powtarzać.